Codzienne samopoczucie każdej kobiety jest w dużym stopniu determinowane przez przebieg jej cyklu miesiączkowego. Dzięki znajomości sposobu funkcjonowania własnego organizmu, możliwe jest obserwowanie zmian zachodzących w ciele i branie ich pod uwagę podczas analizowania codziennego samopoczucia. Jak działa cykl miesiączkowy? Jak wykorzystać te informacje do poprawienia jakości swojego życia?
Czym jest cykl miesiączkowy?
Ciało kobiety podczas całego cyklu miesiączkowego przygotowuje się do ewentualnego zajścia w ciąży. Poszczególne fazy są wywoływane przez zmiany hormonalne ściśle związane z funkcjonowaniem osi jajniki – przysadka – podwzgórze. A skąd bierze się menstruacja? W każdym miesiącu macica przygotowuje się do zapłodnienia komórki jajowej. Wówczas endometrium zyskuje dodatkowe warstwy, które złuszczają się jeśli jednak do zapłodnienia nie dojdzie.
Zasady liczenia cyklu menstruacyjnego
Najczęściej wskazuje się, że cykl miesiączkowy trwa 28 dni. Jednak jest to informacja podana w znacznym uproszczeniu. Z reguły uznaje się, że okres występuje regularnie jeśli przesunięcie w stosunku do ramowych 28 dni nie jest większe niż 4 doby. Istnieją też źródła, w których długość cyklu określana jest jako bardzo szeroki przedział – od 21 do 35 dni. Warto pamiętać o tym, że jest to kwestia dość indywidualna, zależna też od czynników takich jak poziom stresu czy odporność. Zazwyczaj pierwsza miesiączka pojawia się w okolicach 13. roku życia, a kolejne 5 lat cykl może pozostawać jeszcze rozregulowany. Warto pamiętać, że pierwszym dniem każdego cyklu jest pierwszy dzień miesiączki!
Najważniejsze fazy cyklu
Jakie są najważniejsze fazy, na jakie należy podzielić cykl miesiączkowy?
Krwawienie miesięczne – podczas menstruacji złuszcza się błona śluzowa macicy. Jest ona wydalana z organizmu razem z płynem menstruacyjnym. Warto pamiętać o tym, że pojawienie się krwi nie zawsze oznacza brak ciąży! Może zdarzyć się, że wydzielina to plamienie implantacyjne, zwiastujące zapłodnienie. Często jest to czas zmęczenia. Warto zadbać wówczas o sen i wypoczynek – najlepiej na wygodnym materacu, takim jak Hilding Gejzer, który będzie zapobiegał intensywnemu bólowi pleców i brzucha.- Faza folikularna – na tym etapie cyklu w jajniku powstaje pęcherzyk Graafa. Pojawia się on dzięki działaniu hormonu folikulotropowego. Przebieg tej fazy można poznać bo przejrzystej wydzielinie. W momencie, w którym śluz w pochwie zmieni swoją konsystencję, następuje kolejna faza.
- Owulacja – w jej okolicach występują dni płodne. Najczęściej wskazuje się, że wypadają one na około 3 dni przed i po owulacji. Jednak osoby stosujące naturalne metody planowania rodziny powinny brać pod uwagę termin 5 dni, ze względu na żywotność plemników.
- Faza lutealna – wówczas cały organizm koncentruje się na przygotowaniach do przyjęcia komórki jajowej, która została zapłodniona. Ciałko żółte produkuje wówczas duże ilości progesteronu, śluz staje się biały i lepki, a jeśli do zapłodnienia nie dojdzie – poziom progesteronu ulega obniżeniu.
Czasem cykl miesiączkowy dzielony jest w inny sposób – na fazę przedowulacyjną, owulację i fazę poowulacyjną. Podczas etapu pierwszego podwzgórze wysyła czynnik FSH-RH do przysadki mózgowej. W efekcie produkowana jest lutropina i folitropina, które oddziaływują na pęcherzyk w jajniku. Produkowane estrogeny przygotowują macicę na przyjęcie zarodka, szyjka jest otwarta i miękka, temperatura ciała niska, a śluz przejrzysty. Faza poowulacyjna to inna nazwa na fazę lutealną.
Fazy cyklu, a zmiany w organizmie
Istnieje szereg czynników, które zmieniają się wraz z poszczególnymi fazami cyklu miesiączkowego. Co należy do nich zaliczyć? Przede wszystkim – temperatura ciała. Ten fakt ma największe znaczenie dla wszystkich osób stosujących naturalne metody zabezpieczania się przed zajściem w ciążę. Modyfikacjom ulega także waga. Jednak nie jest to związane z faktycznym magazynowaniem tkanki tłuszczowej, ale z gromadzeniem wody w organizmie. Cykl miesiączkowy silnie wpływa na nastrój, apetyt, libido, a także zmiany skórne. Zdarza się, że niektóre kobiety podczas poszczególnych etapów cyklu odczuwają nietypowe dolegliwości – np. bóle brzucha i głowy.
Czym jest PMS?
Omawiając cykl menstruacyjny nie można przemilczeć kwestii PMS, czyli zespołu napięcia przedmiesiączkowego. Zmaga się z nim wiele kobiet. Wiąże się z intensywnymi zmianami nastroju, a także z gorszym fizycznym samopoczuciem. Jest to okres trwający nawet do 12 dni! Warto wówczas traktować się z dużym szacunkiem i wyrozumiałością. Wiele osób potrzebuje wówczas posiłków typu comfort food i dużych ilości snu w wygodnym łóżku – np. wyposażonym w akcesoria sypialniane z asortymentu marki www.hilding.pl. PMS kończy się z czasem wystąpienia krwawienia miesięcznego.
Miesiączka – jakie nieprawidłowości zgłaszać lekarzowi?
Problemy hormonalne są w dzisiejszym społeczeństwie bardzo częste. Jakie nieprawidłowości dotyczące miesiączki mogą sugerować konieczność udania się do ginekologa?
- Zbyt długi czas trwania – krwawienie powinno trwać od 3 do 5 dni. Jeśli jest dłuższe – warto udać się do specjalisty.
- Obfitość – obfite miesiączki mogą sugerować endometriozę, mięśniaki macicy, a także zaburzenia krzepnięcia krwi. Zawsze wymagają konsultacji ginekologicznej.
- Nieregularność – nie zawsze wymaga leczenia. Zdarza się, że terapię trzeba wdrożyć dopiero podczas prób zajścia w ciążę. Jednak nieregularność należy zgłaszać lekarzowi.
- Ból – miesiączka nie musi wiązać się z bólem! Nie powinien być to czas dezorganizujący codzienne życie. Każdy dyskomfort należy więc zgłaszać lekarzowi, który doradzi odpowiedni sposób rozwiązania problemu.
Cykl miesiączkowy determinuje ogólne samopoczucie każdej kobiety. Warto się regularnie badać i wszelkie wątpliwości konsultować z dobrym ginekologiem.
