Prawie każda kobieta odczuwa w swoim ciele pewne dolegliwości, które sygnalizują zbliżającą się miesiączkę. Zdarza się jednak, że samopoczucie pogarsza się znaczącą i utrudnia codzienne funkcjonowanie. Wówczas często można taki zespół objawów zakwalifikować jako zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS). Czym charakteryzuje się ten stan i jak sobie z nim poradzić?
Czym jest zespół napięcia przedmiesiączkowego?
Zespół napięcia przedmiesiączkowego jest przewlekłym schorzeniem, które występuje u kobiet cyklicznie, w fazie lutealnej. Objawy ustępują w pierwszych dniach krwawienia menstruacyjnego. Do tej pory nie określono jednoznacznej przyczyny występowania PMS. Najprawdopodobniej jest to nieprawidłowa reakcja neuroprzekaźników na mechanizmy zachodzące w jajnikach.
Wiele kobiet cierpiących na zespół napięcia przedmiesiączkowego ma zbyt niski poziom serotoniny. Czasem dolegliwości są wywoływane w okresach nadmiernego stresu, a nasilają się po porodzie. Z szacunkowych wyliczeń wynika, że problem ten dotyczy aż 40% kobiet i częściej pojawia się u osób, które nie stosują antykoncepcji hormonalnej.
Najczęstsze objawy PMS
Zespół napięcia przedmiesiączkowego wiąże się z występowaniem objawów na dwóch obszarach. Część symptomów ma podłoże psychiczne, a część – fizyczne. Najczęściej pojawia się nadmierna senność i zwiększony apetyt. Charakterystyczne są wahania nastroju, nadmierna płaczliwość, brak motywacji i energii do działania, osłabienie libido i problemy z koncentracją. Czasem symptomy mogą przypominać epizod depresyjny.
Popularne jest uczucie wzdęcia, bolesność piersi, bóle mięśni i stawów, a także trądzik i pojawianie się niedoskonałości na skórze. Nasilenie objawów może być bardzo różne, a w skrajnych przypadkach uniemożliwia normalne funkcjonowanie – zarówno w życiu zawodowym, jak i rodzinnym. Kiedy najmocniej uwidaczniają się objawy o charakterze psychicznym, podczas diagnostyki może dojść do rozpoznania przedmiesiączkowych zaburzeń dysforycznych.
PMS – rozpoznanie
Podstawy do rozpoznania zespołu napięcia przedmiesiączkowego pojawiają się po zaobserwowaniu kilku z wymienionych powyżej objawów w znacznym natężeniu na kilka dni przed miesiączką. Zależność ta musi występować przez minimum dwa pełne cykle. Lekarz z reguły zleca prowadzenie dzienniczka, który później ułatwia przeprowadzenie szczegółowego wywiadu dotyczącego rodzaju, charakteru i natężenia odczuwanych symptomów. Jest to konieczne do podjęcia leczenia.
Elementem diagnostyki jest też wykluczenie innych chorób, które mogłyby wywoływać podobne objawy. Podstawowe badania, które są zazwyczaj wykonywane to rutynowa kontrola ginekologiczna, ultrasonografia, morfologia krwi i ocena stężenia hormonów płciowych. Czasem konieczne jest skonsultowanie się z psychiatrą. Wszystkie elementy diagnostyki można wykonać w każdym większym mieście takim, jak Gdańsk.
Jak leczyć PMS?
W leczeniu PMS stosuje się m.in. doustne środki antykoncepcyjne. Dotyczy to oczywiście tylko kobiet, które nie planują zajścia w ciążę. Najczęściej wybierane są leki stanowiące połączenie drospirenonu i etynyloestradiolu. Dzięki ich regularnemu stosowaniu możliwe jest łagodzenie obrzęków, a także bólu i tkliwości piersi.
Poprawę komfortu życia pacjentek można osiągnąć również poprzez włączenie selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), wykorzystywanych w psychiatrii. Zwiększenie poziomu serotoniny jest w stanie skutecznie uporać się z objawami o podłożu psychicznym. Są to leki przepisywane przez psychiatrę. Najczęściej w terapii pierwszego rzutu stosuje się escitalopram, citalopram, fluoksetynę lub sertralinę.
Styl życia, a zespół napięcia przedmiesiączkowego
Choć środki farmakologiczne mogą w wielu przypadkach być niezbędnym elementem leczenia zespołu napięcia przedmiesiączkowego, zdarza się, że dla poprawy komfortu funkcjonowania wystarczy zmienić tryb życia. Konieczne jest w szczególności wprowadzenie kilku podstawowych, zdrowych nawyków.
- Zdrowa dieta – korzystne może być picie dużej ilości płynów i spożywanie zalecanej ilości warzyw i owoców w ciągu dnia. Warto pamiętać o unikaniu jedzenia nadmiernych ilości soli – zatrzymuje ona wodę w organizmie. Wskazane są lekkostrawne i niewzdymające posiłki.
- Aktywność fizyczna – najlepszy wpływ na objawy PMS mają ćwiczenia aerobowe. Joga czy pilates to idealny wybór. Ruch dodaje energii, korzystnie wpływa na poziom neuroprzekaźników i hormonów.
- Sen – nieprzyjemne dolegliwości są dużym obciążeniem dla organizmu. Z tego względu w okresie poprzedzającym pojawienie się miesiączki warto dbać o wypoczynek i regenerację. Podstawą jest oczywiście codzienne przesypianie minimum 8h. Warto wyposażyć swoją sypialnię w wygodny materac – np. od sleepmed.pl. Dzięki niemu nie tylko sen będzie lepszej jakości, ale dodatkowo plecy otrzymają należyte wsparcie. Jest to bardzo ważne ze względu na to, że wiele kobiet podczas PMS odczuwa ból kręgosłupa.
- Suplementacja – lekarz lub dietetyk może zalecić stosowanie suplementów diety. Nie warto przyjmować ich na własną rękę – czasem może to nawet pogorszyć samopoczucie. Suplementy przydatne pod kątem minimalizowania uciążliwości pMS to m.in. witamina B6, witamina E i magnez.
Zespół napięcia przedmiesiączkowego to poważny problem, którego nie należy bagatelizować. Dzisiejsza medycyna oferuje szerokie możliwości w zakresie walki z uciążliwymi objawami i zdecydowanie warto z nich korzystać.
Przeczytaj też: Jaki materac dla pary wybrać?
