Pracodawcy podczas dobierania do swojej firmy kadry pracowniczej, zwracają uwagę nie tylko na umiejętności zawodowe i uzyskane dyplomy. Interesują ich także kompetencje miękkie. Jak zadbać o rozwój, aby zwiększyć swoją wartość na rynku pracy i lepiej odnaleźć się na stanowisku lidera?
Czym są kompetencje społeczne i jak je rozwijać?
Czym tak naprawdę są kompetencje społeczne? Można zdefiniować je jako zestaw umiejętności, zachowań oraz postaw, które pozwalają się efektywnie komunikować, rozwiązywać konflikty i współpracować z innymi. Dodatkowo wiążą się z łatwością w budowaniu relacji i angażowaniu się w zdrowe interakcje społeczne. Takie zdolności mają wpływ zarówno na jakość życia zawodowego, jak i osobistego.
Jakie obszary i rodzaje kompetencji społecznych warto wyróżnić? Przede wszystkim zaznaczyć należy to, jak ważna jest komunikacja interpersonalna. Mowa tu w szczególności o umiejętności aktywnego słuchania oraz precyzyjnego i zrozumiałego wyrażania myśli. Doskonalić warto także zdolność zarządzania konfliktami. Asertywne wyrażanie swojego zdania i szukanie wariantów typu win-win to kompetencje, które na współczesnym rynku pracy są na wagę złota!
Wśród kompetencji społecznych należy uwzględnić też znajomość technik zarządzania stresem. Utrzymywanie nerwów na wodzy podczas trudnych sytuacji jest niezbędne dla podejmowania rozsądnych i efektywnych działań przy jednoczesnym zachowaniu zdolności klarownego myślenia.
Kompetencje miękkie i twarde – czym się różnią?
Aby, jeszcze lepiej zrozumieć czym są kompetencje społeczne, warto poznać różnice między soft skills i hard skills (czyli kompetencjami miękkimi i twardymi).
- Kompetencje miękkie – to do nich należą kompetencje społeczne. Generalnie, dotyczą interakcji z innymi ludźmi. Ocenia się je w kontekście konkretnych sytuacji i rezultatów podejmowanych działań. Nie da się ich łatwo zmierzyć. Składają się na nie zachowania, postawy i cechy charakteru.
- Kompetencje twarde – są to mierzalne i konkretne umiejętności. Zdobywa się je na kursach i szkoleniach, a także w toku uzyskiwania doświadczenia zawodowego. Z reguły są charakterystyczne dla danego zawodu, można je łatwo ocenić i powiązać z zasobem posiadanej wiedzy z zakresu danej branży.
Kto odnajdzie się na stanowisku lidera?
Odnalezienie się na stanowisku lidera zależy od wielu różnych czynników. Można wśród nich wyróżnić zarówno te związane z konkretnymi umiejętnościami, cechami charakteru, jak i z kontekstem o charakterze organizacyjnym.
- Umiejętności techniczne i branżowe – dobry lider powinien znać się na swojej branży. Menedżer pracujący w przedsiębiorstwie produkującym artykuły sypialniane musi dobrze wiedzieć, jak skonstruowany jest piankowy, wygodny materac 90×200 cm i czym różni się od modelu sprężynowego. Z kolei kierownik salonu RTV i AGD powinien posiadać odpowiednią wiedzę techniczną.
- Orientacja na rynku – aby lider dobrze zarządzał zespołem, powinien nieustannie śledzić zmiany na rynku. Sytuacja w branży może być zupełnie inna na północy polski w mieście takim, jak Gdańsk, niż na południu – np. w Zakopanem.
- Empatia i komunikacja – osoba zarządzająca zasobami ludzkimi musi posiadać umiejętność jasnego i klarownego przekazywania informacji, a także aktywnego słuchania. Ważne jest też to, aby lider był w stanie budować trwałe i zdrowe relacje z członkami zespołu, którym zarządza.
- Elastyczność – umiejętność dostosowywania się do zmian i otwartość na nowe pomysły to podstawa w dynamicznym środowisku dzisiejszych przedsiębiorstw.
- Odporność na stres – lider często jest wystawiony na obciążające, stresujące sytuacje. Powinien radzić sobie z działaniem pod presją czasu.
- Decyzyjność i odpowiedzialność – lider powinien być w stanie sprawnie identyfikować problemy, analizować sytuacje i zaproponować rozwiązania. Musi posiadać w sobie gotowość do podejmowania decyzji w trudnych sytuacjach i zdawać sobie sprawę z ciążącej na nim odpowiedzialności.
Jak odróżnić dobrego lidera, od złego?
Zdobycie kompetencji społecznych, które są niezbędne na stanowiskach kierowniczych, to spore wyzwanie. Właśnie dlatego często można spotkać złych liderów, którzy nie są w stanie efektywnie zarządzać zespołem. Bardzo często nie są w stanie zidentyfikować potencjału swoich podwładnych i delegując zadania, nie uwzględniają ich umiejętności. Od dobrych kierowników różni ich też nieścisłość w integrowaniu wartości organizacyjnych. Może stać się to brakiem spójności w podejmowanych działaniach.
Zły lider unika rozwiązywania konfliktów. Wówczas w zespole panują niewygodne napięcia, które utrudniają efektywne wykonywanie zadań. Bardzo często nie jest w stanie też motywować zespołu do osiągania wyznaczonych celów. Dobre przywództwo powinno opierać się na umiejętnościach interpersonalnych, zarządzaniu i budowaniu zaufania.
Zarządzanie zasobami ludzkimi – jak wykorzystać kompetencje społeczne?
Kompetencje społeczne odgrywają kluczową rolę w zarządzaniu zasobami ludzkimi. Dzięki ich skutecznemu wykorzystaniu można znacznie poprawić jakość zarządzania personelem, zbudować pozytywną atmosferę w miejscu pracy i przyczynić się do osiągania celów organizacyjnych.
Pod opieką dobrego lidera pracownicy czują się zrozumiani i pracują efektywniej ze względu na mniejszy poziom stresu. Osoba zarządzająca zespołem może też wykorzystywać swoje kompetencje społeczne do szybkiego rozwiązywania konfliktów i budowania przyjaznych stosunków, maksymalizujących potencjał pracowników. Wzajemny szacunek i współpraca to podstawowy fundament, który jest niezbędny dla budowania kultury organizacyjnej zgodnej z wartościami firmy.
Przeczytaj też: Jaki rodzaj poduszki warto wybrać?
